Kuran-ı Kerim'i Ezberleyene Hafız Değil Kari Denir?

Hepimiz ''hafız kime'' denir sorusuna ''Kuran-ı Kerim'i ezberene bilene denir'' diye cevaplarız. Bu gün öğrendim ki bu bilgi yanlıştır. İslam dininde ilim sahibi alimlerin sıfatları,makamları ve mevkileri vardır. Hadis Alimleri , Kuran-ı Kerim Alimleri, Fıkıh Alimleri , Akaid Alimleri gibi dallarda kendilerini yetiştirmiş alim insanlar vardır. Kuran-ı Kerim'i ezberlemiş olana Kâri denir. Kâri kelime manası olarak , okur, okuyucu manalarındadır. Kuran-ı Kerim'i ezberlemiş olanlar için kullanılan manası ise Kuran-ı Kerim'i kurallarına uygun bir biçimde okuyan kimse anlamına gelir. Hafız ise anlam ve yorumları ile birlikte 100.000 ( yüzbin ) Hadis-i Şerif'i ezberleyene denir. Günümüzde Hadis-i Şerifleri ezbere bilen bulunmadığı için Kuran-ı Kerim'i ezbere bilenlere yanlış olarak hafız denmektedir.

Yukarıda da belirttiğim gibi 100.000 (yüzbin) Hadis-i Şerif-i anlam  ve yorumlarıyla ezberleyene hafız denir.

200.000 ( ikiyüzbin) Hadis-i Şerif'i anlam  ve yorumlarıyla ezbere bilene Şeyh-ül Hadis denir.
300.000 (üçyüzbin) Hadis-i Şerif'i anlam  ve yorumlarıyla ezbere bilene Huccet-ül İslam denir.

300.000'den daha fazla Hadis-i Şerif'i anlam  ve yorumlarıyla ezbere bilene Hadis İmamı veya Hadis Müctehidi denir.
Bu gün dünya üzerinde 100.000 Hadis-i Şerif'i ezbere bilen bir Alim yoktur.

Bazı Hadis Alimleri hakkında kısaca bilgi edinelim.


1- İmam-ı Buhari: İsmi, Muhammed bin İsmail’dir. Hadis kitaplarında kısaca “H” harfi ile gösterilir.
Her hadisi yazacağı zaman gusül abdesti alıp, iki rekat namaz kılar, istihare ederdi. Buhari-yi Şerifi 16 senede yazmıştır. Yüzlerce şerhi yapılmıştır. Bunlardan imam-ı Kastalâni’nin, Ayni’nin ve İbni Hacer’in şerhleri meşhurdur.

2- İmam-ı Müslim: Kısaca “M” harfi ile gösterilir. Câmi’üs-Sahih ismindeki kitabının birçok şerhleri bulunup en meşhuru imam-ı Nevevi’nin şerhidir.

3- İmam-ı Malik bin Enes: “Mâ” harfi ile gösterilir. Muvatta ismindeki kitabı, ilk yazılan hadis kitabıdır. Bazı âlimler Kütüb-i Sitte’yi sayarken, Muvatta yerine, İbni Mace’nin Sünen kitabını söylemişlerdir. Kısaca “MC” harfleri ile gösterilir.

4- İmam-ı Tirmizi: İmam-ı Muhammed bin İsa’dır. “T” ile gösterilir. Câmi’üs-Sahih ismindeki hadis kitabı çok kıymetlidir. Mearif-üs-Sünen adındaki şerhi en kıymetli şerhdir.

5- İmam-ı Ebu Davud: “D” harfi ile gösterilir. Sünen ismindeki kitabının birçok şerhi vardır.

6- İmam-ı Nesai: Adı, Ebu Abdurrahman Ahmed bin Ali’dir. “S” harfi ile gösterilir.
Sünen-i Sagir Kütüb-i sittedendir.

İbni Esir, kütüb-i sittedeki tekrarları çıkararak hepsini Câmi-ül-Usûl adı altında tek bir eserde toplamıştır. Meşhur ve çok kıymetli hadis kitaplarından, İmam-ı Ahmed bin Hanbel’in Müsned’i “H”, Ebu Yâ’lâ'nın Müsned'i "Ya'lâ" ve Abdullah Darimi’nin Müsned’i “DR”, Ahmed Bezzar’ın Müsned’i “Z” harfi ile gösterilir. Bu kitaplara Mesânid denir.

Ayrıca İmam-ı Suyuti’nin Câmi-us-Sagir ve Kebir’i, Beyheki’nin Müsned’i ve Delâil’i, Hakim’in Müstedrek’i, Taberani’nin Mu’cem-ul-Kebir, Sagir ve Evsat’ları, Heysemi’nin Mecma-uz-Zevâid’i meşhurdur. Usûl-i hadis ilmini bildiren İmam-ı Nevevi’nin Takrib’i ve bunun Suyuti tarafından yapılan Tedrib-ur-Râvi Şerhi çok meşhurdur. Günümüzde hadis kitaplarının yeni yeni fihristleri yapılmaktadır.

Kaynak